Sekadar perkongsian perbincangan di dalam kuliyah saya..
Perkahwinan
- Definisi menurut Syirian, Iraqi and Jordanian Codes : Perkahwinan adalah kontrak (aqad) diantara seorang lelaki dan wanita yang layak dan halal dikahwini bertujuan untuk hidup bersama dan melahirkan zuriat
Persedian perkahwinan
- Pertunangan (khitba) adalah permulaan sebelum melakukan kontrak perkahwinan, dimana seorang lelaki meminang seorang perempuan untuk berkahwin. Kesahihan pertunangan dinilai dengan melihat kedaan kedua-dua pasangan – bukan didalam iddah, bukan isteri orang dan bukan tunangan orang lain.
- Pertunangan atau perjanjian untuk berkahwin tidak boleh dianggap sebagai satu perkahwinan dan tidak boleh dibindingkan.
- Menurut undang-undang Syiria :
1) Lelaki mestilah membayar mahar secara tunai dan pihak perempuan akan membelanjakannya untuk membeli perabot, tetapi jika pihak lelaki meminta kembali, pihak perempuan perlu memulangkannya samada dengan wang atau barang-barang yang telah dibeli.
2) Jika pihak perempuan yang memutuskan pertunangan, dia perlu memulangkan mahar atau nilai yang sama dengannya.
3) Hadiah-hadiah akan dikira sebagai pemberian, tidak dipulangkan.
Rukun dan Syarat Kontrak Perkahwinan
A. Rukun : Ijab dan Qabul
- Menurut imam Syafie, lafaz ijab dan qabul estilah menggunakan lafaz “inkah,tazweej” dan mesti didadalam bahasa Arab.
- Sebaliknya imam-imam yang lain tidak meletakkan bahasa arab sebagai rukun, dan di negara arab yang lain, lafaz ijab dan qabul diterima dalam apa sahaja perkataan yang membawa maksud kepada keduanya itu.
B. Syarat Kelayakkan
i. Mempunyai kemampuan dan kelayakkan yang mencukupi menurut undang-undang seperti keadaan kewangan yang kukuh
ii. Mestilah akil baligh dan mencapai umur dewasa contohnya seperti Tunisia : Kontrak perkahwinan tidak akan terjadi diantara lelaki berumur dibawah 20 tahun dan perempuan dibawah 17 tahun kecuali dengan kebenaran mahkamah. Jordan : jarak umur diantara pasangan mestilah tidak melebihi 20 tahun jika perempuan tersebut berumur dibawah 18 tahun.
iii. Waras
C. Wali Perkahwinan
i. Wali ijbar dan wali an-nadb
o Walaupun kedua-dua pihak telah cukup syarat, namun pihak perempuan tidak boleh menjalankan perkahwinan sendiri samada masih dara atau janda.
o Hanafi tidak mensyaratkan wujudnya wali didalam sesebuah perkahwinan.
o Morocco menghalang kuasa authority wali untuk memaksa anak perempuan berkahwin tanpa kerelaan, hakim berhak untuk campur tangan bagi memutuskan samada ia layak atau tidak untuk berkahwin dengan melihat kondisi pihak lelaki.
ii. Wali Hakim
o Bagi mereka yang tidak mempunyai wali dan mereka yang memintanya sebagai wakil untuk menjalankan upacara aqad nikah, tugasnya selesai sebaik sahaja sahnya aqad nikah.
Syarat Kesahihan Kontark Perkahwinan
1. Saksi
- Dari Aisyah radhiallahuanha : “Tiada pernikahan kecuali dengan wali dan 2 orang saksi”
- Di Syiria : ia adalah syarat sahnya sesuatu perkahwinan.
- Syarat saksi :
a) 2 orang lelaki atau seorang lelaki dan 2 orang perempuan.
b) Dewasa
c) Waras
d) Merdeka
e) Boleh mendengar dan memahami Ijab&Qabul
f) Islam
2. Perempuan yang halal dikahwini : Bukan saudara susuan, adik beradik, isteri orang, didalam eddah, berlainan agama dan lain-lain sebab.
3. Borang
- Syarat-syarat yang terdapat didalam kontrak perkahwinan mestilah diaplikasikan serta merta selepas sahnya aqad.
- Borang ini mengandungi syarat dari kedua-dua atau sebelah pihak pasangan pengantin ( sila lihat lampiran bagi jenis-jenis kontrak&syarat serta contoh borang kontrak-surat aqad nikah-)
- Panduan Syarat-syarat didalam kontrak perkahwinan :
a) Jika isteri mengemukakan syarat yang bertujuan untuk melindunginya mengikut undang-undang & supaya tidak dipinggirkan kerana pihak ketiga, maka syaratnya sah dan dibindingkan, perlanggaran syarat membolehkan isteri menuntut cerai. Contoh : tidak akan keluar dari bandarnya, suami tidak boleh berkahwin lain.
b) Syarat yang diletakkan suami yang bertujuan untuk melindunginya mengikut undang-undang & supaya tidak dipinggirkan kerana pihak ketiga, maka syaratnya sah dan dibindingkan, perlanggaran syarat membolehkan suami menceraikan isterinya. Contoh : Isteri tidak boleh keluar bekerja diluar kawasan.
c) Syarat yang mempunyai maslah biasanya syarat yang bertentangan dengan undang-undang. Contoh: tidak tinggal serumah, boleh minum arak, maka syarat seperti ini akan terbatal tetapi kontrak perkahwinan masih lagi sah.
4. Tiada tempoh tamat kontrak : Aqad perkahwinan yang mempunyai tempoh dikenali sebagai mutaah.
5. Mahar
- Mahar sunat dibayar semasa aqad nikah, samada mahar mithil atau musamma.
- Menurut Islam minima mahar adalah 10 dirham @ 35 gram perak
- Contoh pembayaran mahar : 10 ribu, mengikut syarat perjanjian 4 ribu dibayar sebelum aqad (mahar muqaddam) dan 6 ribu dibayar semasa aqad ( mahar muajjal)
6. Kafaah (suitability)
- Dilihat semasa aqad nikah dan menjadi syarat bagi pihak lelaki.
- Definisi kaffah dinilai melalui :
a) Kesolehan dan akhlaq yang baik
b) Pekerjaan yang baik dan sesuai
c) Harta : Cukup untuk menampung perbelanjaan isteri dan keluarga
d) Keturunan atau asal usul
e) Beragama Islam
- Sebenarnya ia berperanan penting apabila seseorang perempuan berkahwin tanpa kebenaran dari walinya dan mempunyai beberapa keadaan:
a) Jika perempuan berkahwin dengan lelaki yang tidak sekufu dengan izin wali – kontrak perkahwinannya sah
b) Jika perempuan berkahwin dengan lelaki yang sekufu & mahar mithal tanpa izin wali – kontrak perkahwinannya sah dan pihak keluarga perempuan tiada hak untuk membatalkannya
c) Jika ayah mengahwinkan anak perempuannya (baligh&waras) dengan lelaki yang tidak sekufu tanpa kerelaanya : Kontrak perkahwinannya tidak sah
Kesan Perkahwinan
Ulama’ membahagikan hukum kontrak perkahwinan kepada 3 :
1) Valid Contract ( sahih)
- Kontrak atau aqad yang dapat memenuhi semua kehendak dan syarat kesahihannya.
- Pelaksanaanya boleh menjadi serta merta (effective) dan tergantung (suspended) apabila melalui wakil yang memerlukan persetujuan wali, jika tidak ia mungkin menjadi perkahwinan yang fasid
- Kesan kontrak :
a) Suami isteri hendaklah menjalankan tanggungjawab masing-masing mengikut syara’
b) Suami wajib menyediakan keperluan asas didalam sesebuah rumahtangga
c) Terjadinya pengharaman perkahwinan disebabkan pertalian : mertua dan menantu
d) Suami perlu menyediakan nafkah dan menjaga kebajikan anaka-anak
e) Hak mewarisi harta
f) Menyediakan kos rawatan perubatan
2) Irregular Marriage ( fasid)
- Kontrak atau aqad yang dapat memenuhi semua kehendak tetapi ada kekurangan didalam syarat kesahihan kontrak. Contoh : perkahwinan diantara adik beradik susuan tanpa pengetahuan kedua-dua belah pihak.
- Mengikut undang-undang Jordan, sesuatu kontrak perkahwinan dianggap fasid apabila:
I. Kedua-dua atau salah satu pasangan hilang kelayakkan untuk berkahwin
II. Tiada saksi
III. Saksi tidak mengikut syarat yang ditetapkan syara’
IV. Kes yang menyalahi undang-undang – perkahwinan saudara sesusuan
V. Mutaah atau perkahwinan sementara
VI. Aqad mempunyai unsure-unsur paksaan.
- Kesan kontrak:
a) Perlu berpisah
b) Perempuan berhak mendapat mahar
c) Iddah mengikut perceraian biasa atau iddah kematian suami jika suaminya meninggal dunia
d) Hak penjagaan anak mengikut keadaan –hak suami jika anak lahir 180 hari dari tarikh aqad menjadi fasid
e) Pengharaman sebab wujud pertalian
f) Tidak ada hak dalam mewarisi harta pasangan masing-masing
3) Void (Batil)
- Perkahwinan yang menafikan kehendak dan syarat kesahihan kontrak. Ia terbatal apabila :
I. Perkahwinan diantara perempuan Islam dengan bukan Islam
II. Perkahwinan diantara lelaki Islam dengan bukan ahli kitab
III. Perkahwinan diantara lelaki dan perempuan yang diharamkan untuk berkahwin samada sementara, selamanya atau kerana pertalian perkahwinan.
Rujukan :
1) Jamal J Nasir,(1986), The Islamic Law of Personal Status, London: Graham & Trotman Inc. page :38-76
2) Hedaya Hartford & Ashraf Muneeb, (2001), Your Islamic Marriage Contract, Damsyiq : Dar al-Fikr, page : 12-26
No comments:
Post a Comment